Ανάπτυξη Εργαλείου Μοντελοποίησης Προβλημάτων Αξιολόγησης Κλιματικής Πολιτικής Με Τη Χρήση Ασαφών Γνωστικών Χαρτών

Abstract

H κλιματική αλλαγή και οι επιπτώσεις της στην οικονομία και στο φυσικό περιβάλλον είναι πλέον επιστημονικά αδιαμφισβήτητες. Απειλούν όλους τους τομείς της ανθρώπινης ζωής και δραστηριότητας αλλά και την επιβίωση όλων των ζωντανών οργανισμών στον πλανήτη. Η Ελλάδα γεωγραφικά ανήκει σε μια από τις πιο ευπαθείς περιοχές της Μεσογείου και η προσαρμογή της στην κλιματική αλλαγή αποτελεί αναγκαιότητα και απόλυτη προτεραιότητα. Η εξάρτηση της χώρας μας από το φυσικό περιβάλλον είναι εξαιρετικά μεγάλη για να αγνοηθεί, ακόμα και σε συνθήκες οικονομικής κρίσης. Η παρούσα διπλωματική εργασία πραγματεύεται την αξιοποίηση, σε αυτό το επιστημονικό πεδίο, μίας ευρέως διαδεδομένης τεχνικής λήψης αποφάσεων, αυτής των Ασαφών Γνωστικών Χαρτών, οι οποίοι αποτελούν ένα τρόπο σχεδίασης, αναπαράστασης και μοντελοποίησης ενός συστήματος, αποκλειστικά μέσω της γνώσης κι εμπειρίας εμπειρογνωμόνων και με σκοπό την εξαγωγή πολύτιμων συμπερασμάτων για τη συμπεριφορά του συστήματος αυτού υπό διαφορετικές συνθήκες. Έτσι, σε πρώτο στάδιο, πραγματοποιείται μία εμπεριστατωμένη και αναλυτική βιβλιογραφική ανασκόπηση εφαρμογών της μεθόδου στον ευρύτερο χώρο της κλιματικής και περιβαλλοντικής πολιτικής, ώστε να διερευνηθεί η καταλληλότητά της στην αξιολόγηση στρατηγικών κλιματικής πολιτικής. Στη συνέχεια, επιχειρείται η ανάπτυξη ενός εργαλείου στο περιβάλλον του λογισμικού Matlab, με σκοπό τη διευκόλυνση της διαδικασίας σχεδιασμού και προσομοίωσης ενός Ασαφούς Γνωστικού Χάρτη, αλλά και την ενσωμάτωση καινοτόμων στοιχείων που το διαφοροποιούν από τις υφιστάμενες προγραμματιστικές εφαρμογές. Προκειμένου να αξιολογηθεί το εργαλείο αλλά και η καταλληλότητα της μεθόδου των Ασαφών Γνωστικών Χαρτών στο πεδίο της σύγκρισης πολιτικών στρατηγικών αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής, καταρτίζεται ένα πρόβλημα ενεργειακής αναβάθμισης του κτιριακού τομέα στην Ελλάδα, με απώτερο στόχο την επιλογή της βέλτιστης στρατηγικής, δηλαδή εκείνης που επιτυγχάνει μεγιστοποίηση της μείωσης εκπομπών άνθρακα καθώς και ελαχιστοποίηση των αρνητικών συνεπειών των μέτρων πολιτικής. Συγκεκριμένα, με αφετηρία εννέα συγκεκριμένα μέτρα προς αυτήν την κατεύθυνση καθώς και τέσσερις μεταβλητές που αφενός εκφράζουν την υφιστάμενη αβεβαιότητα και τους κινδύνους και αφετέρου συνδιαμορφώνουν διαφορετικά σενάρια μελλοντικής εξέλιξης, εφαρμόζεται το μεθοδολογικό πλαίσιο των Ασαφών Γνωστικών Χαρτών με τη βοήθεια εμπειρογνωμόνων. Το μοντέλο που προκύπτει από τη διαδικασία προσομοιώνεται για κάθε διαφορετικό μείγμα πολιτικών μέτρων και για κάθε σενάριο. Τέλος, παρουσιάζονται τα αποτελέσματα της μελέτης περίπτωσης, ενώ εξάγονται συμπεράσματα και προτείνονται προοπτικές τόσο για την πράσινη μετάβαση του κτιριακού τομέα στην Ελλάδα όσο και για τη μεθοδολογία και το εργαλείο που αναπτύχθηκε στο πλαίσιο της διπλωματικής εργασίας.