Κοινωνικές Συνέπειες Των Ζητημάτων Νερού Στις Χώρες Χαμηλών Εισοδημάτων. Έμφαση Στη Σχέση Ανάμεσα Στο Νερό Και Στα Ζητήματα Του Hiv/aids Και Της Ισότητας Των Δύο Φύλων

Abstract

Ως ένα απαραίτητο στοιχείο για την επιβίωση όλων των ζωντανών οργανισμών στον πλανήτη, το νερό και οι πολιτικές που το αφορούν χρήζουν ιδιαίτερης μελέτης. Ωστόσο η σημασία του νερού δεν περιορίζεται μόνο στη βιολογική επιβίωση των οργανισμών, αλλά επηρεάζει ευθέως τα οικονομικά και κοινωνικά συστήματα. Η αντιστοίχιση που παρατηρείται ανάμεσα στην κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη μιας χώρας και στην ικανότητά της να παρέχει καθαρό και επαρκές νερό στους κατοίκους της, αναδεικνύει με τον πιο εμφατικό τρόπο τον πολυδιάστατο χαρακτήρα της έννοιας του νερού. Η υποσαχάρια Αφρική αποτελεί την γεωγραφική περιοχή του πλανήτη που αποδεικνύει αυτή τη σχέση καθώς μαστίζεται από έντονα προβλήματα στην παροχή νερού και σε υποδομές υγιεινής ενώ ταυτόχρονα χαρακτηρίζεται από χαμηλό βαθμό κοινωνικής και οικονομικής ανάπτυξης.Για την καταγραφή των προβλημάτων και την αναζήτηση λύσεων, απαραίτητο εργαλείο αποτελούν οι δείκτες νερού. Ξεκινώντας από την απλή σύνδεση των διαθέσιμων ποσοτήτων νερού με πληθυσμιακά δεδομένα, η έννοια των δεικτών νερού εξελίχθηκε στο χρόνο, φτάνοντας σήμερα να συνδέει το νερό με κοινωνικά, οικονομικά και περιβαλλοντικά δεδομένα. Στην ανάπτυξη όσο το δυνατό πιο ολοκληρωμένων δεικτών σημαντικό ρόλο έπαιξε η συνεχώς εντονότερη τάση για προσέγγιση του νερού με οικονομικούς όρους. Η θεωρία για την οικονομική προσέγγιση του νερού επιδιώκει την εξοικονόμηση νερού στη χρήση, την ορθολογική διανομή του μέσω της αγοράς υποκατάστατων καθώς και τη δημιουργία κερδών ώστε να επενδυθούν σε υποδομές για την πρόσβαση σε δυσπρόσιτες πηγές νερού. Η δημιουργία φυσικού μονοπωλίου, το ευρύ φάσμα εξωτερικοτήτων που επηρεάζει το νερό και η αδυναμία πλήρους αντικατάστασής του από άλλα αγαθά λόγω της φύσης του, αποτελούν σημαντικά ερωτήματα τα οποία πρέπει να απαντηθούν πριν την εφαρμογή μιας οικονομικής προσέγγισης του νερού.Η εξάπλωση του ιού HIV/AIDS και τα ζητήματα ισότητας των δύο φύλων είναι δύο θέματα που απασχολούν ιδιαίτερα τις κοινωνίες των μη αναπτυγμένων χωρών και συνδέονται με τη δυνατότητα για παροχή καθαρού νερού και υποδομών υγιεινής. Πολύ συχνά στις τοπικές κοινωνίες η έλλειψη νερού δίνει το έναυσμα για μια σειρά προβλημάτων. Τέτοια προβλήματα έχουν ως αποτέλεσμα την περαιτέρω εξάπλωση του HIV/AIDS, τη σεξουαλική βία κατά των γυναικών και τον περιορισμό των γυναικών στον ιδιωτικό χώρο. Για την αντιμετώπιση αυτών των προβλημάτων κρίνεται απαραίτητη η κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη των κοινωνιών μέσω της βελτίωσης των υπηρεσιών υγείας, του επιπέδου μόρφωσης και των εισοδημάτων των νοικοκυριών. Η εξασφάλιση καθαρού νερού σε επαρκείς ποσότητες μπορεί να αποτελέσει μέρος της λύσης των πιο πάνω προβλημάτων. Μεταξύ άλλων, θα δώσει τη δυνατότητα για διατήρηση συνθηκών υγιεινής που είναι απαραίτητες για τους φορείς του AIDS και θα απαλλάξει τις γυναίκες από τη διαδικασία μεταφοράς νερού από μακρινές περιοχές με αποτέλεσμα τη μείωση κρουσμάτων σεξουαλικής βίας και τη δημιουργία χρόνου που μπορεί να αφιερωθεί για τη μόρφωσή τους. Επιπλέον, θα δώσει τη δυνατότητα ανάπτυξης οικονομικής δραστηριότητας, ιδιαίτερα στον αγροτικό τομέα, αυξάνοντας το εισόδημα των νοικοκυριών.