Ηλεκτρονικός Φάκελος Υγείας Στρατευσίμων Στρατού Ξηράς, Big Data και Ευρύτερη Εφαρμογή στο Χώρο της Υγείας Σήμερα – GDPR

Abstract

Ο Ηλεκτρονικός Φάκελος Υγείας (ΗΦΥ) συνιστά ένα σημαντικό βήμα μετάβασης για τη συγκέντρωση και τη διαχείριση του συνόλου των ιατρικών δεδομένων των φυσικών προσώπων, βασιζόμενος στην αξιοποίηση τεχνολογιών πληροφοριών και επικοινωνιών (ICT). Τα πλεονεκτήματα που προκύπτουν από μία τέτοια μετάβαση καθίστανται προφανή τόσο για τα φυσικά πρόσωπα όσο και για τους παρόχους υγείας. Ταχεία και αυτοματοποιημένη συγκέντρωση και διακίνηση της ιατρικής πληροφορίας καθώς και διάχυση της στα σημεία όπου απαιτείται. Η συναίνεση, ωστόσο, του κάθε φυσικού προσώπου αποτελεί βασική και απαραίτητη προϋπόθεση για την υλοποίηση του εν λόγω εγχειρήματος.

Ο ΕΣ παρακολουθεί τις τάσεις και εξελίξεις του τομέα της τεχνολογίας, αναφορικά με την προσπάθεια ολοκλήρωσης των ΗΦΥ, αποσκοπώντας στην ενσωμάτωση τους στις διαδικασίες λειτουργίας του για την προσφορά επαρκούς και ολοκληρωμένης ιατρικής φροντίδας προς το προσωπικό του (στελέχη - οπλίτες). Στο πρώτο κεφάλαιο πραγματοποιείται, μάλιστα, λεπτομερής αναφορά στο ισχύον πλαίσιο λειτουργίας του ΕΣ που αφορά στην παροχή φροντίδας, ενώ στο παράρτημα της εν λόγω διπλωματικής εργασίας παρατίθενται τα σημαντικότερα έγγραφα που σχετίζονται με τη διαδικασία υγειονομικής περιθάλψεως.

Ο Γενικός Κανονισμός Προστασίας Δεδομένων (GDPR, General Data Protection Regulation), ο οποίος παρατίθεται στο δεύτερο κεφάλαιο της εργασίας, αποτελεί το ενιαίο κανονιστικό - νομικό πλαίσιο αναφορικά με τις απαιτήσεις και τις υποχρεώσεις που τίθενται για τη διάθεση και διαχείριση των διαφόρων πληροφοριών προσωπικού χαρακτήρα. Ο GDPR εφαρμόζεται στα κράτη - μέλη του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ήτοι ΕΕ, Ισλανδία, Λίχνενσταϊν και Νορβηγία) και επεκτείνεται και εκτός των πλαισίων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), εφόσον τα δεδομένα αφορούν Ευρωπαίους πολίτες.

Από την άλλη πλευρά, η οργάνωση και διαχείριση του τεράστιου όγκου δεδομένων (των ΗΦΥ) που δημιουργούνται σε καθημερινή βάση στον τομέα της υγείας, καθιστά αναγκαία τη χρήση των τεχνολογιών Big Data. Τα «Μεγάλα Δεδομένα» παρατίθενται στο τρίτο κεφάλαιο της εργασίας, με τις τεχνολογίες τους να συνιστούν τα βασικά εργαλεία τόσο για την ενσωμάτωση του σχεδιασμού - αναπτύξεως πλατφορμών βάσης για το λογισμικό, όσο και των τεχνικών διαχειρίσεως τους (ήτοι των ΗΦΥ-Big Data).

Στα πλαίσια, λοιπόν, της παρούσης διπλωματικής εργασίας παρουσιάζονται όλα τα απαιτούμενα βήματα συγκροτήσεως συστημάτων ΗΦΥ. Εκκινώντας από τα ισχύοντα κανονιστικά - νομικά πλαίσια και μελετώντας, εν συνεχεία, την επίδραση των τεχνολογιών Big Data στην οργάνωση και διαχείριση των επαγόμενων και διαρκώς αυξανόμενων πληροφοριών περιθάλψεως, καθώς αυτές εμπλουτίζονται με την καταγραφή του ιατρικού ιστορικού του εκάστοτε φυσικού προσώπου. Εξετάζεται, συνάμα, το ενδεχόμενο συγκροτήσεως ΗΦΥ εντός των δομών του ΕΣ, υπό το πρίσμα τόσο των εφαρμοζόμενων κανονισμών που τον διέπουν όσο και της υλοποιήσεως των απαιτούμενων ψηφιακών τεχνολογιών (ICT). Έμφαση προσδίδεται στην ανάλυση των κανονιστικών πλαισίων, εξετάζοντας την έννοια της «ευαίσθητης» πληροφορίας κατά τον ΕΣ καθώς και τα ανακύπτοντα θέματα ασφαλείας. Τα εν λόγω θέματα αφορούν τόσο στη λειτουργία του ΕΣ όσο και στο ίδιο το προσωπικό του, καθώς τα ιατρικά δεδομένα όπως και τα στοιχεία ταυτοποίησης συγκεντρώνονται σε επεξεργαστικές πλατφόρμες διαχείρισης (ήτοι συνδυάζονται σε κοινά αρχεία).

Παρατίθεται, εν συνεχεία, η προτεινόμενη μεθοδολογία η οποία θα διασφαλίσει τη συγκρότηση και διαχείριση των ΗΦΥ καθώς και την ενσωμάτωση των δεδομένων του ΕΣ σε αυτούς, σύμφωνα με τις ανάγκες του. Για την υλοποίηση αυτή απαιτείται η χρήση βάσεων δεδομένων που θα επιτρέπουν την απόκρυψη και απομάκρυνση των «ευαίσθητων» πληροφοριών που δύνανται να αλλοιώσουν ή να υποβαθμίσουν τη λειτουργία του. Η προσέγγιση ανάλυσης λαμβάνει σαφώς υπόψη τα νομικά πλαίσια λειτουργίας του ΕΣ, όπως αυτά διαμορφώνονται από τους πάγιους στρατιωτικούς κανονισμούς και τις λοιπές, κατά καιρούς εκδιδόμενες, συμπληρωματικές διαταγές. Μέσω της προαναφερθείσας διαδικασίας, καθίσταται εφικτό οι δομές ΗΦΥ-ΕΣ να μετατραπούν σε ατομικούς ΗΦΥ κατάλληλους για διανομή σε μη στρατιωτικές αρχές (Υπουργείο Υγείας, κέντρα ιατρικής φροντίδας κτλ). Απώτερος σκοπός συνιστά η παρουσίαση ενός ολοκληρωμένου πλαισίου σχεδιασμού για τη συγκρότηση ΗΦΥ στο χώρο του ΕΣ, ώστε να δοθεί η δυνατότητα στο προσωπικό του να ωφεληθεί από τις νέες τεχνολογίες, δίχως, βέβαια, να υποβαθμιστούν οι ρόλοι και οι δράσεις του (ΕΣ).