Τεχνολογία και Κοινωνική μνήμη με ιδιαίτερη αναφορά στη φωτογραφία

Abstract

Η κοινωνική μνήμη φωλιάζει στον πυρήνα κάθε ομάδας ανθρώπων καθώς συμβάλλει στη διαμόρφωση της ταυτότητάς της. Οι μνήμες μας καθορίζουν τον τρόπο που βλέπουμε τον κόσμο, τις συναναστροφές μας με τους άλλους, την ποιότητα της ζωής, των σχέσεων, της καθημερινότητάς μας. Μέσω αυτών το άτομο αλλά και η ομάδα διαμορφώνουν μία σύνδεση με το παρελθόν, την οποία χρησιμοποιούν ως βάση πάνω στην οποία χτίζονται οι δικές τους εμπειρίες. Στόχος της παρούσας εργασίας είναι η διερεύνηση της σχέσης της τεχνολογίας με τη μνήμη. Για τον σκοπό αυτό, μελετήθηκαν τα μέσα που χρησιμοποιούνταν ανά τα χρόνια από τους ανθρώπους, τόσο τα προφορικά, όπως οι μύθοι και τα παραμύθια, όσο και τα γραπτά, τα τεχνολογικά και τα τεχνικά όπως η ζωγραφική, η γλυπτική, η φωτογραφία και η διασύνδεση τόσο μεταξύ τους, όσο και με τη μνήμη. Η αλματώδης εξέλιξη της τεχνολογίας τα τελευταία χρόνια, δημιούργησε νέους τρόπους αποθήκευσης και διατήρησης της μνήμης, ευκολία στη δημιουργία, πρόσβαση και ταξινόμηση αρχείων μνήμης, και επιπλέον τη δυνατότητα κοινοποίησής τους σε πληθώρα μέσων δημόσιων ή ιδιωτικών. Η βιβλιογραφική διερεύνηση έδειξε ότι τα μέσα εξωτερικής μνήμης, στα οποία πλέον πρωτοστατούν τα τεχνολογικά επιτεύγματα -με πρώτο παράδειγμα από πλευράς ευρύτητας χρήσης και εξοικείωσης τη φωτογραφία-, έπαιζαν και παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο όχι μόνο στη διαμόρφωση της κοινωνικής συνείδησης και μνήμης, αλλά και στη χρήση της εσωτερικής μνήμης, με την οποία είναι σε διαρκή αλληλεπίδραση. Η εξωτερική μνήμη μπορεί σήμερα να είναι σχεδόν απόλυτα εξαρτημένη από την τεχνολογία, χάρη σε αυτήν όμως σε σύντομο χρονικό διάστημα έχουμε καταφέρει να απαλλαγούμε από προβλήματα χώρου, χρόνου, κόστους, ποιότητας, ευκολίας, σταθερότητας, προσβασιμότητας. Tα όριά της μετατοπίζονται ολοένα και περισσότερο, συμπαρασύροντας σε αυτό ταξίδι και τη συλλογική και την ατομική μνήμη. Αυτό για την ανθρώπινη ζωή είναι καθοριστικό.