Οι ενεργειακές κοινότητες ως φορέας της καθαρής ενεργειακής μετάβασης μιας περιοχής

Abstract

Οι παγκόσμιες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής σε συνδυασμό με τις σημερινές συνθήκες που επικρατούν στον ενεργειακό κλάδο, χρήζουν ανάγκης ενός πιο καθαρού και βιώσιμου ενεργειακού μέλλοντος, όπου οι ενεργειακές κοινότητες δύνανται να έχουν σημαντικό ρόλο στο σχεδιασμό του. Στην παρούσα διπλωματική εργασία γίνεται προσπάθεια ανάπτυξης μιας μεθοδολογίας, η οποία αναδεικνύει την κοινοτική ενέργεια ως το κύριο εργαλείο μιας τοπικής ενεργειακής μετάβασης. Αρχικά, παρουσιάζεται το νομικό πλαίσιο της ΕΕ που εντάσσει τις ενεργειακές κοινότητες στον ενεργειακό τομέα, ενώ στη συνέχεια γίνεται μια διεξοδική αναφορά στην παρουσία τους στον ελλαδικό χώρο, ύστερα από τη θεσμοθέτηση τους το 2018. Αναλύονται τα χαρακτηριστικά και τα προνόμια των ενεργειακών κοινοτήτων και γίνεται μια κατηγοριοποίηση τους ως προς αυτά, ώστε να διακριθούν και να δημιουργηθούν διάφορα μοντέλα λειτουργίας τους. Ακολουθεί ο σχηματισμός της μεθοδολογίας, η οποία μέσα από μια σειρά βημάτων μελετάει και αναλύει τις σημαντικότερες παραμέτρους και τα κατάλληλα πλαίσια, με απώτερο σκοπό την ενεργειακή μετάβαση μιας τοπικής περιοχής στη χώρα, όπου η συμβολή των ενεργειακών κοινοτήτων θα είναι καθοριστική και η συμμετοχή των πολιτών απαραίτητη. Τέλος, η μεθοδολογία εφαρμόζεται για ένα νησί της Ελλάδας, την Κέρκυρα. Με βάση τα στοιχεία και τα δεδομένα που προκύπτουν από τη μεθοδολογία, δημιουργούνται πιθανά σενάρια έργων ΑΠΕ, τα οποία διαχειρίζονται από τοπικές ενεργειακές κοινότητες και έχουν βλέψεις προς την ενεργειακή μετάβαση του νησιού. Με τη χρήση δεδομένων μέσω μιας κοινωνικής έρευνας και τη δημιουργία υπαρκτών μοντέλων ενεργειακής κοινότητας στην περιοχή, επιχειρείται η αξιολόγηση της δυναμικής και των οφελών της παρουσίας των ενεργειακών κοινοτήτων σε μια τέτοια μετάβαση.