Τεχνικά χαρακτηριστικά και κοινωνική συνεισφορά των ενεργειακών κοινοτήτων: Μελέτη Περίπτωσης για τη Ραφήνα

Abstract

Τα έργα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και οι κοινοτικές πρωτοβουλίες πολιτών παρουσιάζουν αυξητική τάση και αποτελούν σημαντικούς παράγοντες της ενεργειακής μετάβασης στην Ευρώπη. Οι νέοι αισιόδοξοι στόχοι της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ενέργεια και το κλίμα, πρόσφατες οδηγίες και πακέτα μέτρων εισάγουν το θεσμό των ενεργειακών κοινοτήτων ως εργαλείο για την προώθηση και αποδοχή έργων ΑΠΕ, ενισχύοντας παράλληλα το ρόλο των πολιτών στον Ενεργειακό τομέα. Οι ενεργειακές κοινότητες μπορούν να αποτελέσουν πολύτιμο εργαλείο για την ενεργειακή αναβάθμιση των τοπικών κοινοτήτων, την καταπολέμηση της ενεργειακής φτώχειας και κίνητρο για τους πολίτες να συμμετέχουν ενεργά στην υλοποίηση έργων ΑΠΕ, έτσι ώστε να είναι ταυτόχρονα παραγωγοί και καταναλωτές της ενέργειάς τους.

Στην παρούσα διπλωματική διερευνάται ο θεσμός των ενεργειακών κοινοτήτων και αναλύονται οι στόχοι, οι αρχές, οι αξίες, οι πιθανές νομικές μορφές, τα πιθανά έργα και το αντικείμενο δραστηριότητας των ενεργειακών κοινοτήτων. Για την καλύτερη κατανόηση της σημασίας και της αξίας των ενεργειακών κοινοτήτων στο Ενεργειακό σύστημα παρατίθενται επιτυχημένες πρακτικές στην Ευρώπη και την Ελλάδα, καθώς και πρόσφατα δεδομένα για την υφιστάμενη κατάσταση στο εθνικό και ευρωπαϊκό ενεργειακό τοπίο. Ακόμα, παρουσιάζονται τα νομοθετικά πλαίσια, τα κίνητρα και τα εμπόδια σχετικά με την ανάπτυξη έργων από ενεργειακές κοινότητες τόσο σε Ευρωπαϊκό επίπεδο όσο και σε εθνικό.

Έπειτα, ακολουθεί ένα πρακτικό παράδειγμα ίδρυσης μιας ενεργειακής κοινότητας από πολίτες της περιοχής της Ραφήνας ώστε να αναδειχθούν τα περιβαλλοντικά, κοινωνικά και οικονομικά οφέλη ενός ανάλογου εγχειρήματος. Σε αυτό το κομμάτι περιγράφονται αναλυτικά τα βήματα και οι διαδικασίες για τη σύσταση μιας κοινότητας σε μια περιοχή, λαμβάνοντας υπόψιν τις τοπικές ιδιαιτερότητες, το ενεργειακό δυναμικό και τις δεξιότητες των μελών.