Central Bank Digital Currency (CBDC): επισκόπηση της βιβλιογραφίας και ενδεικτική παρουσίαση έργων των CBDC ο δρόμος προς το digital euro

Abstract

Η ταχεία πρόοδος των ψηφιακών τεχνολογιών έχει πυροδοτήσει διεθνώς το έντονο ενδιαφέρον για την έρευνα των ψηφιακών νομισμάτων κεντρικών τραπεζών (Central Bank Digital Currency - CBDC), ως εναλλακτικών μορφών του παραδοσιακού παραστατικού χρήματος. Το φαινόμενο αυτό δικαιολογείται καθώς οι χώρες εκλαμβάνουν τα CBDC ως μια πιθανή μελλοντική μετασχηματιστική καινοτομία του χρηματοπιστωτικού κλάδου της οικονομίας τους, με ορισμένες από αυτές να αποκομίζουν ήδη τα οφέλη από την κυκλοφορία τους. Κάθε χώρα βρίσκεται σε διαφορετικό στάδιο έρευνας, ανάπτυξης και πειραματισμού σχετικά με την κυκλοφορία του CBDC της. Συγκεκριμένα κάποιες χώρες επί του παρόντος είναι σε ερευνητικό επίπεδο, μερικές έχουν προχωρήσει στην ανάπτυξη του CBDC τους και άλλες έχουν ξεκινήσει ένα πιλοτικό έργο. Τέλος, υπάρχουν και αυτές οι λίγες πρωτοπόρες που έχουν θέσει ήδη σε κυκλοφορία το CBDC τους.

Η εν λόγω εργασία παρουσιάζει, αναλύει και διερευνά το συνεχώς αναπτυσσόμενο πεδίο των CBDC λιανικής και χονδρικής και τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα που προκύπτουν από την πιθανή κυκλοφορία τους. Πραγματεύεται τους στόχους, τις μεθοδολογίες και τα ευρήματα που έχουν προκύψει από τα έργα των CBDC που βρίσκονται σε πιλοτικό στάδιο ή σε κυκλοφορία έως και σήμερα, με ιδιαίτερη μνεία να γίνεται στο ψηφιακό ευρώ.

Στην εργασία αυτή γίνεται μια ποιοτική προσέγγιση, που βασίζεται στην ανάλυση μελετών περίπτωσης (case studies) επιλεγμένων πιλοτικών έργων που έχουν πραγματοποιηθεί έως σήμερα, συνδυαστικά με την έρευνα, την ανάλυση και την μελέτη ακαδημαϊκών εργασιών, αρθρογραφίας, συνεντεύξεων, εκθέσεων και σχετικών δημοσιεύσεων από ποικίλους φορείς.

Στόχος της εργασίας είναι να αποσαφηνίσει τις έννοιες του CBDC λιανικής από το CBDC χονδρικής, καθώς και να συμβάλει στην κατανόηση των επιπτώσεων και των προκλήσεων που ενδεχομένως θα προκύψουν από την ανάπτυξη και την εφαρμογή τους. Τα ευρήματα και οι προτάσεις που παρατίθενται στην παρούσα εργασία θα συμβάλουν στο υφιστάμενο σύνολο γνώσεων σχετικά με τον σχεδιασμό και την υιοθέτηση των CBDC. Θα βοηθήσουν κάθε ενδιαφερόμενο στην καλύτερη κατανόησή τους και μέσω αυτής θα ενισχυθεί η καινοτομία στον οικονομικό κλάδο, θα διασφαλιστεί η σταθερότητα και η αποτελεσματικότητα του νομισματικού συστήματος, ενώ συγχρόνως θα συμβάλει στη δημιουργία ευκαιριών για την ανάπτυξη αποτελεσματικότερων, ασφαλέστερων, οικονομικότερων και απρόσκοπτων διασυνοριακών συναλλαγών.