Ολοκληρωμένη Μεθοδολογία για την Υποστήριξη των Προμηθευτών Ενέργειας στην Αναγνώριση και Καταπολέμηση της Ενεργειακής Φτώχειας

Abstract

Η ενεργειακή φτώχεια αναφέρεται στην αδυναμία των νοικοκυριών να εξασφαλίσουν επαρκείς ενεργειακές υπηρεσίες για την κάλυψη των αναγκών τους. Η προσέγγιση αυτή έχει πυροδοτήσει την ανάπτυξη πολυάριθμων δεικτών για τη διευκόλυνση του εντοπισμού των ενεργειακά φτωχών νοικοκυριών, οι οποίοι, ωστόσο, έχουν επικριθεί είτε λόγω της υποκειμενικότητας και της πολυπλοκότητας υπολογισμού τους, είτε λόγω της έλλειψης συμπερίληψης και κάλυψης σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο. Οι προμηθευτές ενέργειας, που είναι υποχρεωμένοι να εφαρμόσουν μέτρα ενεργειακής απόδοσης με στόχευση σε ενεργειακά φτωχά νοικοκυριά βάσει των καθεστώτων επιβολής, όπως αυτά πηγάζουν από τις προδιαγραφές του Άρθρου 7 της Οδηγίας για την Ενεργειακή Απόδοση, ανέδειξαν την ανάγκη για ανάπτυξη κατάλληλα προσαρμοσμένων μεθόδων προσδιορισμού της ενεργειακής φτώχειας που βασίζονται σε πραγματικά δεδομένα, οι οποίες με τη σειρά τους θα διευκολύνουν τους ίδιους τους προμηθευτές ενέργειας να σχεδιάσουν, να υιοθετήσουν και να εφαρμόσουν μέτρα που θα βοηθήσουν τους ενεργειακά φτωχούς και ευάλωτους καταναλωτές να βελτιώσουν την ενεργειακή απόδοση των κατοικιών τους με βέλτιστο τρόπο. Λαμβάνοντας υπόψιν τα παραπάνω, στο πλαίσιο της παρούσας διδακτορικής διατριβής, παρουσιάζεται ένα αρθρωτό πλαίσιο που αποτελείται από δύο διακριτές μεθοδολογικές συνιστώσες: (α) συγκριτικό πλαίσιο πολλαπλών πηγών που επιτρέπει στους προμηθευτές ενέργειας να εντοπίζουν ενεργειακά φτωχά νοικοκυριά μεταξύ των πελατών τους, μέσω της κοινής ενσωμάτωσης διαφορετικών δεικτών μέτρησης ενεργειακής φτώχειας. Αυτοί περιλαμβάνουν ένα συνδυασμό δεικτών που παρουσιάζονται στο Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο Ενεργειακής Φτώχειας, και «παραδοσιακές» προσεγγίσεις, από κοινού με έναν νέο δείκτη, που αναπτύχθηκε για να παρέχει πιο ακριβή αποτελέσματα. Το προτεινόμενο πλαίσιο απαιτεί απλά δεδομένα εισοδήματος και ενέργειας για τον υπολογισμό όσο το δυνατόν ακριβέστερων και αντικειμενικών αποτελεσμάτων. και (β) ένα πλαίσιο υποστήριξης αποφάσεων που θα βοηθήσει τους προμηθευτές ενέργειας να αξιολογήσουν αποτελεσματικά διαφορετικά σχήματα δράσεων ενεργειακής φτώχειας όσον αφορά το κόστος, το ρίσκο και την εξοικονόμηση ενέργειας, και να επιλέξουν το(α) βέλτιστο(α) που πρέπει να εξεταστούν προς υλοποίηση. Ο τελικός συνδυασμός σχημάτων δράσεων, πληροί ένα σύνολο συγκεκριμένων στόχων και περιορισμών, και προκύπτει υπό το πρίσμα της ελαχιστοποίησης τόσο του κόστους όσο και του ρίσκου που απορρέει από την υλοποίηση αυτών των δράσεων για τους προμηθευτές ενέργειας. Η εν λόγω μεθοδολογική συνιστώσα διαμορφώνεται με βάση τις αρχές του Πολυστοχικού Μαθηματικού Προγραμματισμού. Οι δύο μεθοδολογικές συνιστώσες εφαρμόζονται τελικά σε επτά πραγματικές μελέτες περίπτωσης, με τη συμμετοχή προμηθευτών ενέργειας, ηλεκτρισμού ή/και φυσικού αερίου, από διάφορες χώρες της Ευρώπης (Ρουμανία, Ελλάδα, Ισπανία, Ιταλία, Λετονία, Κροατία και Ιρλανδία), με σκοπό να αναδειχθούν οι δυνατότητες της προτεινόμενης μεθοδολογίας στο σύνολό της, αποκαλύπτοντας επίσης ορισμένους από τους περιορισμούς της.