Ανάπτυξη ψηφιακού βοηθού ενεργειακής μετάβασης

Abstract

Τα τελευταία χρόνια ο πλανήτης βρίσκεται αντιμέτωπος με την κλιματική αλλαγή και την ενεργειακή κρίση. Η κλιματική αλλαγή, από τη μία, οφείλεται στα αέρια του θερμοκηπίου που παράγονται από την καύση ορυκτών καυσίμων και εμφανίζεται με πληθώρα καταστροφών και ακραίων καιρικών συνθηκών. Η μέση θερμοκρασία της Γης ολοένα και αυξάνεται, τα καλοκαίρια γίνονται θερμότερα, αυξάνονται οι δασικές πυρκαγιές και οι πλημμύρες, ενώ άλλοτε παρουσιάζεται ξηρασία και λειψυδρία. Από την άλλη, η συνεχής πληθυσμιακή αύξηση, οι γεωπολιτικές εντάσεις, οι πόλεμοι και άλλες κρίσεις (π.χ. πανδημίες) δημιουργούν το φαινόμενο της ενεργειακής κρίσης, η οποία εμφανίζεται με αυξημένες τιμές ενέργειας ή ακόμα και αδυναμία πρόσβασης στην ενέργεια για κάποιο μερίδιο του πληθυσμού. Για την αντιμετώπιση των παραπάνω δύο φαινομένων γίνεται λόγος για ενεργειακή μετάβαση από την καύση ορυκτών καυσίμων στη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ), με ταυτόχρονη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας. Η μετάβαση αυτή από τη μία θα συντελέσει στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, περιορίζοντας την επίδραση της κλιματικής αλλαγής, ενώ από την άλλη θα ενισχύσει την ενεργειακή ανεξαρτησία των χωρών, οι οποίες δεν θα εξαρτώνται από επιρρεπείς σε κρίσεις εισαγωγές καυσίμων. Ταυτόχρονα, θα αυξήσει την ενεργειακή ασφάλεια, την πρόσβαση δηλαδή των καταναλωτών σε ενέργεια σε προσιτές τιμές. Στην κατεύθυνση της ενεργειακής μετάβασης, οι κυβερνήσεις ανά τον κόσμο σχεδιάζουν προγράμματα με σκοπό να δώσουν κίνητρα στους καταναλωτές, ώστε να αρχίσουν να χρησιμοποιούν νέες, αποδοτικότερες τεχνολογίες, να αποσύρουν τις παλιές τους συσκευές και να αναβαθμίσουν ενεργειακά τα κτήριά τους. Παράλληλα, τα τελευταία χρόνια ο πλανήτης παρακολουθεί ένα ακόμα φαινόμενο που δεν είναι άλλο από την εξάπλωση των εφαρμογών τεχνητής νοημοσύνης και ιδιαίτερα των εφαρμογών ερωταπαντήσεων (AI chatbots). Οι εφαρμογές αυτές έχουν διεισδύσει στην καθημερινότητά μας και η απόδοσή τους στην κατανόηση και παραγωγή κειμένου τις καθιστά ιδιαίτερα χρήσιμες, με αποτέλεσμα να επιλέγονται συχνά ως αντικαταστάτες των παραδοσιακών ψηφιακών βοηθών. Στην εργασία αυτή αναπτύσσεται ένας ψηφιακός βοηθός ενεργειακής μετάβασης βασισμένος σε τεχνητή νοημοσύνη. Συλλέγονται δεδομένα προγραμμάτων ενεργειακής μετάβασης και αφού δομηθούν κατάλληλα, τροφοδοτούνται σε ένα μεγάλο γλωσσικό μοντέλο (LLM), δημιουργώντας έτσι ένα σύστημα που είναι σε θέση να δίνει πληροφορίες και να επιλύει πιθανές απορίες του χρήστη σχετικά με αυτά. Σκοπός ήταν να επιδειχθεί το πώς η σύγχρονη τεχνολογία τεχνητής νοημοσύνης αποτελεί ισχυρό εργαλείο για την ενίσχυση της συμμετοχής των καταναλωτών σε προγράμματα ενεργειακής μετάβασης, με απώτερο σκοπό την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και της ενεργειακής κρίσης.