Μεθοδολογική Προσέγγιση του κατώτατου μισθού στην Ελλάδα

Abstract

Η παρούσα διπλωματική εργασία πραγματεύεται τον θεσμό του κατώτατου μισθού ως κρίσιμο εργαλείο κοινωνικής και οικονομικής πολιτικής σε εθνικό και υπερεθνικό επίπεδο. Η διπλωματική εργασία εστιάζει τόσο στη θεωρητική προσέγγιση του κατώτατου μισθού, όσο και στην ιστορική του εξέλιξη, εντοπίζοντας βασικούς μετασχηματισμούς στον τρόπο με τον οποίο οι σύγχρονες κοινωνίες αντιλαμβάνονται την έννοια της «αξιοπρεπούς αμοιβής». Μέσω εκτεταμένης βιβλιογραφικής ανασκόπησης και ανάλυσης διεθνών πρακτικών, εξετάζεται η πολυπλοκότητα του θεσμού και οι πολλαπλές του επιδράσεις στην αγορά εργασίας, τη φτώχεια, την παραγωγικότητα και τη συνολική οικονομική σταθερότητα. Η εργασία αναλύει τα διαφορετικά μοντέλα καθορισμού του κατώτατου μισθού - νομοθετικά, μέσω συλλογικών διαπραγματεύσεων ή υβριδικά - αναδεικνύοντας τα πλεονεκτήματα και τις προκλήσεις καθενός. Παρουσιάζονται πολιτικές και θεσμικές μεταρρυθμίσεις για επαρκείς κατώτατους μισθούς ως σημαντικό θεσμικό βήμα για την εναρμόνιση των μισθολογικών πολιτικών στην Ε.Ε., ενώ εξετάζονται αναλυτικά παραδείγματα από χώρες του ΟΟΣΑ. Ειδικό βάρος δίδεται και στην έννοια του «μισθού διαβίωσης», ο οποίος προσφέρει μια συμπληρωματική προσέγγιση στον θεσμό του κατώτατου μισθού, θέτοντας ως βασικό κριτήριο την κάλυψη των πραγματικών αναγκών του εργαζομένου. Στο εφαρμοστικό σκέλος, η εργασία καταθέτει πρόταση για τη δημιουργία μιας πλατφόρμας υπολογισμού του κατώτατου μισθού, η οποία θα βασίζεται σε δυναμικούς κοινωνικοοικονομικούς δείκτες, αξιοποιώντας τεχνολογίες όπως APIs, ανοιχτά δεδομένα και dashboards για τη διαφάνεια και τη συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων. Το σύστημα αυτό φιλοδοξεί να παρέχει επιστημονικά τεκμηριωμένες προτάσεις πολιτικής, βελτιώνοντας τον σχεδιασμό, τη λογοδοσία και την κοινωνική αποδοχή του θεσμού. Τέλος, η εργασία καταλήγει με ένα αναλυτικό κεφάλαιο συμπερασμάτων και μελλοντικών προοπτικών, στο οποίο υποστηρίζεται ότι η μετεξέλιξη του κατώτατου μισθού απαιτεί νέες μεθόδους προσδιορισμού, στενότερη διασύνδεση με κοινωνικούς στόχους και τεχνολογική υποστήριξη. Η προτεινόμενη προσέγγιση δεν αντιμετωπίζει τον κατώτατο μισθό ως αποκομμένο εργαλείο ρύθμισης της αγοράς, αλλά ως μέρος μιας δυναμικής στρατηγικής για την καταπολέμηση της ανισότητας και την ενίσχυση της κοινωνικής δικαιοσύνης.