Μοντελοποίηση πολιτικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Ανταγωνιστικότητα και την Ενεργειακή Ασφάλεια και ανάλυση των επιδράσεων τους στους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών με τη χρήση του μοντέλου GCAM

Abstract

Η παρούσα διπλωματική εργασία εξετάζει πώς δύο κεντρικές πολιτικές προτεραιότητες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και η διασφάλιση ενεργειακής ασφάλειας, επηρεάζουν την επίτευξη επιλεγμένων Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ). Αντικειμενικός σκοπός είναι η ποσοτική αξιολόγηση των επιδράσεων των πολιτικών αυτών σε πολλαπλές διαστάσεις (ενέργεια, οικονομία, περιβάλλον, υγεία) μέσω διακριτών σεναρίων πολιτικής που υλοποιούνται στο ολοκληρωμένο μοντέλο Global Change Assessment Model (GCAM) με ορίζοντες το 2030 και το 2050. Για τη διαμόρφωση των σεναρίων πραγματοποιείται χαρτογράφηση των σχετικών ευρωπαϊκών πρωτοβουλιών ανταγωνιστικότητας (π.χ. Συμφωνία για Καθαρή Βιομηχανία) και ενεργειακής ασφάλειας (π.χ. πλήρης απεξάρτηση από ρωσικό φυσικό αέριο) και μετατροπή τους σε παραμέτρους του μοντέλου. Παράλληλα, το GCAM συνδυάζεται με το κλιματικό μοντέλο Hector και το εργαλείο ποιότητας ατμόσφαιρας rfasst (TM5-FASST) για την αποτίμηση δεικτών σχετικών με το κλίμα, τη δημόσια υγεία και τις καλλιέργειες. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι οι πολιτικές παρεμβάσεις έχουν διαφοροποιημένες επιδράσεις στους ΣΒΑ, αναδεικνύοντας τόσο συνέργειες όσο και αντισταθμίσεις. Οι δράσεις ενίσχυσης ανταγωνιστικότητας οδηγούν σε ευρύτερα οφέλη (βελτιωμένη υγεία, καθαρότερο αστικό περιβάλλον, βιομηχανική καινοτομία, αποδοτικότερη χρήση πόρων) χωρίς σημαντικά αρνητικά επακόλουθα. Αντίθετα, οι δράσεις ενεργειακής ασφάλειας βελτιώνουν κυρίως την ανθεκτικότητα του ενεργειακού συστήματος και την ασφάλεια υδατικών πόρων, με περιορισμένες επιδράσεις σε άλλους στόχους.