Please use this identifier to cite or link to this item: http://artemis.cslab.ece.ntua.gr:8080/jspui/handle/123456789/8821
Title: Κοινωνική Υπολογιστική Και Αγορές Πληροφορίας
Authors: Ευθύμιος Μπόθος
Μέντζας Γρηγόριος
Keywords: κοινωνική υπολογιστική
αγορές πληροφορίας
συλλογική νοημοσύνη
διαχείριση καινοτομίας
πολυπρακτορικά συστήματα
Issue Date: 1-Jan-2011
Abstract: Η διδακτορική διατριβή τοποθετείται στον ευρύτερο επιστημονικό χώρο της κοινωνικής υπολογιστικής (social computing) και συγκεκριμένα επικεντρώνεται στη μελέτη της μεθόδου των αγορών πληροφορίας (information markets). Οι αγορές πληροφορίας μπορούν να παρομοιαστούν με εικονικά χρηματιστήρια όπου σκοπός είναι η συνάθροιση της πληροφορίας που κατέχουν οι συμμετέχοντες και η απεικόνισή της στις τιμές συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης. Στη πιο απλή μορφή, η τελική τιμή των συμβολαίων συνδέεται με την έκβαση ενός αβέβαιου μελλοντικού γεγονότος: εάν αυτό συμβεί κάθε συμβόλαιο εξαργυρώνεται προς μία χρηματική μονάδα αλλιώς χάνει την αξία του. Κατά τη διάρκεια της αγοράς οι τιμές των συμβολαίων αντικατοπτρίζουν τη πιθανότητα έκβασης του γεγονότος. Οι συμμετέχοντες επηρεάζουν τις τιμές μέσα από τις αγοραπωλησίες που πραγματοποιούν βασιζόμενοι στις προσωπικές τους προβλέψεις αλλά και τις πληροφορίες που διαθέτουν αναφορικά με την εκδήλωση ή μη του γεγονότος. Με τον τρόπο αυτό η ατομική πληροφορία του καθενός συνυπολογίζεται, μετά από κάθε αγοραπωλησία, στις τιμές των συμβολαίων. Η λειτουργία των αγορών πληροφορίας βασίζεται στην αρχή της συλλογικής νοημοσύνης (collective intelligence), σύμφωνα με την οποία η συνισταμένη άποψη των πολλών οδηγεί σε ορθές αποφάσεις, και προϋποθέτει την ευρεία συμμετοχή ατόμων με διαφορετικές απόψεις.Στα πλαίσια της διατριβής αναλύονται αγορές πληροφορίας που στοχεύουν στη συνάθροιση των προτιμήσεων των συμμετεχόντων (preference markets). Οι αγορές του είδους διαθέτουν δύο ιδιαίτερα χαρακτηριστικά: πρώτον τα συμβόλαια που διαπραγματεύονται οι χρήστες συνδέονται με γεγονότα που μπορεί να μη συμβούν ποτέ ή μπορεί να συμβούν στο μακρινό μέλλον και δεύτερον οι χρήστες μπορούν να προτείνουν νέα συμβόλαια τα οποία περιγράφουν εναλλακτικές μελλοντικές καταστάσεις. Η συμβολή της διατριβής συνίσταται στη μελέτη και επίλυση προβλημάτων που αφορούν τη χρήση αγορών πληροφορίας για υποστήριξη και οργάνωση διαδικασιών κοινωνικής υπολογιστικής. Ειδικότερα αναλύονται οι απαιτήσεις για την υλοποίηση της μεθόδου των αγορών πληροφορίας σε επίπεδο πληροφοριακού συστήματος και αναπτύσσεται σχετική εφαρμογή, διερευνώνται θέματα που αφορούν τις διαδικασίες δημιουργίας νέου περιεχομένου ενώ διαπιστώνεται η επίδοση της μεθόδου σε σχέση με εναλλακτικές και διατυπώνεται μια προσέγγιση όπου πράκτορες λογισμικού επεξεργάζονται τις αξιολογήσεις των χρηστών από κείμενα ή κλίμακες αξιολογήσεων για να πραγματοποιήσουν συναλλαγές στην αγορά. Αναλυτικότερα, η συμβολή της διατριβής διακρίνεται σε τέσσερα βασικά σημεία:Καταρχήν αναπτύσσεται πρωτότυπο σύστημα που υλοποιεί τη μέθοδο των αγορών πληροφορίας για συνάθροιση προτιμήσεων των χρηστών. Το προτεινόμενο σύστημα ενσωματώνει απαιτήσεις που προέκυψαν τόσο από βιβλιογραφική ανασκόπηση όσο και από συνεντεύξεις με ενδιαφερόμενους χρήστες. Σκοπός του συστήματος που ονομάστηκε WIM (Web-based Information Market) αποτελεί η δυνατότητα εφαρμογής του σε σενάρια συνάθροισης προτιμήσεων με χρήση αγορών πληροφορίας. Τα εξής τρία σενάρια υποστηρίζονται από το σύστημα:- Σενάριο δημιουργίας νέου περιεχομένου: Σκοπός είναι η δημιουργική επίλυση προβλημάτων και η αξιολόγηση των λύσεων που προτείνουν οι χρήστες είτε αυτές εκφράζονται με τη μορφή νέων ιδεών είτε με τη μορφή εναλλακτικών προτάσεων. Οι χρήστες προτείνουν τις δικές τους εναλλακτικές που εμφανίζονται στην αγορά ως συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης (future contracts) ενώ επενδύουν ανάλογα με τις προτιμήσεις τους στην καλύτερη εναλλακτική. - Σενάριο εμπλουτισμού περιεχομένου: Σκοπός είναι η βελτίωση και ο εμπλουτισμός των ιδεών και των προτάσεων που δημιουργούν οι χρήστες. Οι συμμετέχοντες μπορούν να επεκτείνουν τις υπάρχουσες εναλλακτικές αλλά και να δημιουργήσουν νέα συμβόλαια στην αγορά. - Σενάριο αξιολόγησης περιεχομένου: Οι χρήστες επενδύουν στις ιδέες και προτάσεις που προτιμούν. Με το τρόπο αυτό εκφράζουν την άποψή τους και αξιολογούν τις διαθέσιμες ιδέες και προτάσεις.Στη συνέχεια πραγματοποιείται μέτρηση της επίδοσης των αγορών πληροφοριών όσον αφορά τη ποσότητα και τη ποιότητα του περιεχομένου που καταχωρούν οι χρήστεςΑρχικά ορίζεται ο ρόλος του κριτή στις αγορές πληροφορίας και περιγράφονται τρεις διαδικασίες που μπορούν να διέπουν τη δημιουργική επίλυση προβλημάτων με αγορές πληροφορίας ως εξής:- Η αυταρχική διαδικασία κατά την οποία ειδικοί κριτές ελέγχουν το νέο περιεχόμενο που εισέρχεται στην αγορά με τη μορφή συμβολαίων. - Η δημοκρατική διαδικασία κατά την οποία οι συμμετέχοντες επιλέγουν το νέο περιεχόμενο που εισέρχεται στην αγορά.- Η αναρχική διαδικασία κατά την οποία όλες οι προτάσεις των χρηστών γίνονται αυτόματα δεκτές.Έπειτα υποστηρίζεται θεωρητικά η υπόθεση ότι ο ρόλος του συντονιστή-κριτή επιδρά στη ποιότητα και τη ποσότητα των προτεινόμενων ιδεών. Οι υποθέσεις επαληθεύονται με τρία εργαστηριακά πειράματα στα οποία μεταπτυχιακοί φοιτητές καλούνται να χρησιμοποιήσουν αγορές πληροφορίας για να καταχωρίσουν νέες ιδέες και να τις αξιολογήσουν. Παράλληλα θεμελιώνεται θεωρητικά η υπόθεση ότι οι αγορές πληροφορίας μπορούν να οδηγήσουν τους χρήστες σε περισσότερες και ποιοτικότερες ιδέες σε σχέση με άλλες μεθόδους ηλεκτρονικής παραγωγής ιδεών. Η υπόθεση επαληθεύεται με ένα τέταρτο εργαστηριακό πείραμα όπου μεταπτυχιακοί φοιτητές αυτή τη φορά χρησιμοποιούν ένα ηλεκτρονικό σύστημα καταχώρισης και αξιολόγησης ιδεών. Η σύγκριση με τα προηγούμενα πειραματικά αποτελέσματα επαληθεύει την υπόθεσή.Στα πλαίσια της διατριβής πραγματοποιείται εφαρμογή των αγορών πληροφορίας σε εταιρείες και οργανισμούς για την επίλυση πραγματικών προβλημάτων και ποιοτική μέτρηση της επίδοσής τους. Τα πειραματικά αποτελέσματα χρησιμοποιούνται για την εφαρμογή των αγορών πληροφορίας σε εταιρείες και οργανισμούς με στόχο την επίλυση πραγματικών προβλημάτων συγκέντρωσης και αξιολόγησης ιδεών:- Σε συνεργασία με το τμήμα διαχείρισης καινοτομίας της εταιρίας SAP AG η μέθοδος εφαρμόζεται για την αξιολόγηση νέων ιδεών από τους υπαλλήλους της εταιρείας. - Σε συνεργασία με το Laval Living Lab σχεδιάζεται ένας διαγωνισμός καινοτομίας με στόχο τη δημιουργία και αξιολόγηση νέων ιδεών για τη βελτίωση της ζωής στις πόλεις με χρήση προηγμένης τεχνολογίας.- Σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή οι αγορές πληροφορίας εφαρμόζονται στα πλαίσια μιας δημόσιας διαβούλευσης όπου ζητείται από τους συμμετέχοντες να καταθέσουν και να αξιολογήσουν προτάσεις σχετικές με μελλοντικά ερευνητικά θέματα για χρήση τεχνολογιών πληροφορίας και επικοινωνιών με σκοπό την εξοικονόμηση ενέργειας.- Σε συνεργασία με τη πολιτεία της Βρέμης στη Γερμανία στα πλαίσια μιας δημόσιας διαβούλευσης για την αξιολόγηση προτάσεων σχετικά με την αναδιοργάνωση του μαθήματος των θρησκευτικών στα σχολεία.Συνεντεύξεις με τους υπεύθυνους της κάθε εφαρμογής καθώς και ερωτηματολόγια αναδεικνύουν τη χρησιμότητα της μεθόδου.Τέλος προτείνεται, υλοποιείται και αξιολογείται μια καινοτόμα προσέγγιση για τη βελτίωση της λειτουργίας συνάθροισης προτιμήσεων των αγορών πληροφορίας με έξυπνους πράκτορες λογισμικού. Η προτεινόμενη προσέγγιση αποσκοπεί στην επεξεργασία προτιμήσεων και αξιολογήσεων που εκφράζουν οι χρήστες σε συστήματα εκτός των αγορών πληροφορίας όπως για παράδειγμα κείμενα ή κλίμακες αξιολογήσεις. Οι πράκτορες λογισμικού εμπλουτίζονται με δυνατότητες επεξεργασίας τέτοιων δεδομένων (για παράδειγμα στη περίπτωση επεξεργασίας κειμένων εφαρμόζονται τεχνικές ανάλυσης/εξαγωγής συναισθήματος ενώ στη περίπτωση επεξεργασίας αξιολογήσεων ορίζονται στάθμες που χωρίζουν τις καταχωρίσεις σε θετικές και αρνητικές). Η επεξεργασμένη πληροφορία χρησιμοποιείται για την εκτέλεση συναλλαγών στην αγορά. Το αποτέλεσμα είναι η ενσωμάτωση των προτιμήσεων των χρηστών στις τιμές που διαμορφώνονται. Η προσέγγιση επαληθεύεται πειραματικά μέσα από μια εφαρμογή για την αξιολόγηση ταινιών κινηματογράφου με σκοπό τη πρόβλεψη των βραβείων Oscar. Μια δεύτερη εφαρμογή με στόχο τη πρόβλεψη του νικητή του παγκόσμιου κυπέλλου ποδοσφαίρου 2010 δείχνει το ευρύ πεδίο εφαρμογής αυτής της προσέγγισης.Χρησιμοποιώντας πράκτορες λογισμικού αντί για ανθρώπους καταρχήν λύνεται το πρόβλημα της εύρεσης αρκετών συμμετεχόντων στις αγορές πληροφορίας καθώς οι πράκτορες λογισμικού αναλαμβάνουν το ρόλο των χρηστών. Ακόμα, με τη προτεινόμενη προσέγγιση εξετάζονται περισσότερες απόψεις και αυξάνει το μέγεθος και η ποικιλία της πληροφορίας που αντικατοπτρίζεται στις τιμές της αγοράς γεγονός που συντελεί σε περισσότερο έγκυρα αποτελέσματα.
URI: http://artemis-new.cslab.ece.ntua.gr:8080/jspui/handle/123456789/8821
Appears in Collections:Διδακτορικές Διατριβές - Ph.D. Theses

Files in This Item:
File SizeFormat 
PD2011-0007.pdf3.49 MBAdobe PDFView/Open


Items in Artemis are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.