Ολοκληρωμένη Μεθοδολογία & Πληροφοριακό Σύστημα Παραγωγής Πρoβλέψεων Για Τις Δράσεις Της Ψηφιακής Στρατηγικής Στην Ελλάδα

Abstract

Στόχος της παρούσας διατριβής είναι η πρόβλεψη της επιτυχίας Στρατηγικών Υλοποίησης Πολιτικής - ΣΥΠ (Policy Implementation Strategies - PIS) που έχουν προκηρυχθεί στα πλαίσια της Ψηφιακής Στρατηγικής στην Ελλάδα. Τα προγράμματα αυτά περιλαμβάνουν κυρίως Δράσεις της Κοινωνίας της Πληροφορίας και της Ειδικής Γραμματείας Ψηφιακού Σχεδιασμού. Για το σκοπό αυτό οι Δράσεις οργανώθηκαν ως προβλήματα πρόβλεψης, για τα οποία χρησιμοποιήθηκαν μέθοδοι κριτικών προβλέψεων, ενώ επίσης υλοποιήθηκε πληροφοριακό σύστημα για κριτικές προβλέψεις.Σημαντικά θέματα σχετικά με τη δημόσια πολιτική, τις κριτικές μεθόδους πρόβλεψης και το λογισμικό προβλέψεων εξετάστηκαν μέσα από βιβλιογραφική έρευνα που είχε ως στόχο την πλήρη κατανόηση τους και ακολούθως τη διαμόρφωση της μεθοδολογίας που προτείνεται από την παρούσα διατριβή ως ερευνητική προσέγγιση στο υπό μελέτη πρόβλημα.Οι Δράσεις τις οποίες μελετά η παρούσα διατριβή έλαβαν χώρα είτε για πρώτη φορά, είτε στα πλαίσια επαναπροκήρυξης της ίδιας Δράσης μετά από μικρό αριθμό επαναλήψεων αυτής. Επομένως, τα παρελθοντικά δεδομένα είναι λίγα και για μικρό βάθος χρόνου, κι έτσι οι στατιστικές μέθοδοι πρόβλεψης δεν μπορούν να εφαρμοστούν στην παρούσα περίπτωση. Για το λόγο αυτό επιλέχθηκε η χρήση κριτικών μεθόδων πρόβλεψης για την πρόβλεψη της επιτυχίας τους. Αφού επιλεχτεί μια ΣΥΠ, δηλαδή Δράση, θα μπορέσουν στη συνέχεια να εφαρμοστούν πιο πολύπλοκα και δαπανηρά εργαλεία αξιολόγησης, όπως η ανάλυση κόστους-οφέλους. Οι προβλέψεις δεν στοχεύουν να υποκαταστήσουν τις πιο εξιδικευμένες τεχνικές, αλλά να προηγηθούν αυτών, εξοικονομώντας χρόνο και χρήμα. Η βασική μέθοδος κριτικών προβλέψεων που χρησιμοποιήθηκε στα πειράματα της παρούσας Διατριβής ήταν η μέθοδος των Δομημένων Αναλογιών. Η μέθοδος αυτή δημιουργήθηκε αρχικά για την πρόβλεψη αποφάσεων σε προβλήματα όπου υπάρχουν αντικρουόμενα συμφέροντα. Στην έρευνα χρησιμοποιήθηκε η μέθοδος των Δομημένων Αναλογιών ελαφρώς διαφοροποιημένη ώστε να ταιριάξει στην παρούσα περίπτωση, ενώ επίσης συνδυάστηκε και με άλλες τεχνικές προβλέψεων. Ο στόχος ήταν να εξεταστεί αν με την μέθοδο αυτή μπορούν να παραχθούν ικανοποιητικές προβλέψεις και για το ζήτημα της Ψηφιακής Στρατηγικής και επίσης να διερευνηθεί αν οι παραλλαγές της μεθόδου μπορούν να δώσουν καλύτερα αποτελέσματα από την αυτούσια μέθοδο.Η μέθοδος Delphi που χρησιμοποιήθηκε κι αυτή στην έρευνά μας έδωσε επίσης καλά αποτελέσματα και ακόμα καλύτερα όταν χρησιμοποιήθηκε σε συνδυασμό με τη μέθοδο των Δομημένων Αναλογιών. Παρόλα αυτά, ήταν η χρήση των Δομημένων Αναλογιών μέσω ομάδων αλληλεπίδρασης που φαίνεται ότι αξιοποίησε καλύτερα τις δυνατότητες της μεθόδου και έδωσε τα πιο καλά αποτελέσματα στις προβλέψεις. Η προσωπική αλληλεπίδραση στις ομαδικές συναντήσεις προκάλεσε την ικανοποίηση των συμμετεχόντων. Φαίνεται ότι όσο μεγαλύτερη είναι η ποικιλία στη σύνθεση, από την άποψη της προέλευσης των ειδικών των ομάδων αλληλεπίδρασης, τόσο πιο ακριβείς είναι οι προκύπτουσες προβλέψεις. Από την παρούσα έρευνα προκύπτει λοιπόν ότι έχει νόημα να στηρίζεται κανείς στην ομαδική παρά στην ατομική εμπειρία.Η διατριβή περιλαμβάνει μια σειρά πειραμάτων με διαφορετικούς τρόπους διεξαγωγής, διάφορες μεθόδους κριτικών προβλέψεων και διαφορετικές κατηγορίες συμμετεχόντων. Στα πρώτα δύο πειράματα συμμετείχαν προπτυχιακοί φοιτητές της σχολής των Ηλ/γων Μηχ/κών και Μηχ/κών Η/Υ του Ε.Μ.Π.. Το πειράματα διεξάχθηκαν στην αίθουσα διδασκαλίας και στη αίθουσα εξέτασης του μαθήματος 'Τεχνικές Προβλέψεων'. Οι φοιτητές χωρίστηκαν σε ομάδες ανάλογα με τη μέθοδο που θα χρησιμοποιούσαν, κατόπιν τους δόθηκαν ερωτηματολόγια σχετικά με τις Δράσεις και τους ζητήθηκε να δώσουν προβλέψεις για κάθε Δράση. Στο πρώτο πείραμα οι προβλέψεις ήταν ατομικές ενώ στο δεύτερο ατομικές και ομαδικές. Για το λόγο όμως ότι στην περίπτωση των κριτικών προβλέψεων οι προβλέψεις διατείνεται ότι είναι πιο σημαντικές όταν προέρχονται από ειδικούς, οργανώθηκαν και δυο πειράματα με ειδικούς. Το πρώτο πείραμα διεξήχθη ηλεκτρονικά. Οι ειδικοί πληροφορήθηκαν για το πείραμα μέσω e-mail, τα ερωτηματολόγια στάλθηκαν μέσω e-mail, το ίδιο και οι απαντήσεις των ειδικών. Ακολούθησαν δύο πειράματα όπου στο κάθε ένα από αυτά συγκεντρώθηκαν τέσσερις ειδικοί από το σύνολο των ειδικών που συμμετείχε στο πρώτο πείραμα. Οι ειδικοί παρήγαγαν ομαδικές προβλέψεις και στη συνέχεια ακολούθησε συζήτηση στα πλαίσια συνέντευξης για τα πειράματα που έλαβαν μέρος, όπου και διατύπωσαν τις απόψεις και προτάσεις τους.Η παραπάνω έρευνα συνοψίστηκε σε σχετικό δικτυακό τόπο με ενημερωτικό περιεχόμενο. Eπίσης, υλοποιήθηκε ολοκληρωμένο πληροφοριακό σύστημα παραγωγής κριτικών προβλέψεων που ενσωματώνει τις βασικές μεθόδους ατομικών κριτικών προβλέψεων της έρευνας. Το σύστημα αυτό αποτελεί μια καινοτόμο εφαρμογή, μιας και δεν έχει δημιουργηθεί κάτι αντίστοιχο για εμπορικό ή ερευνητικό σκοπό, παρά μόνο για τη μέθοδο Delphi. Το σύστημα περιλαμβάνει και την γνωστή και αξιόπιστη μέθοδο στατιστικών προβλέψεων Theta, η οποία δύναται να χρησιμοποιηθεί σε περιπτώσεις που υπάρχουν παρελθοντικά δεδομένα. Από την παρούσα διατριβή προέκυψαν διάφορα συμπεράσματα. Τα πιο σημαντικά είναι ότι οι ομαδικές προβλέψεις δίνουν καλύτερα αποτελέσματα από τις ατομικές, ότι οι δομημένες μέθοδοι κριτικών προβλέψεων, και ειδικά οι Δομημένες Αναλογίες, έχουν καλύτερη επίδοση από τις πιο απλοϊκές μεθόδους κι ότι οι συνδυασμοί επιλεγμένων μεθόδων και ειδικών επίσης μπορούν να αποδώσουν καλύτερα. Επιπλέον, το σύστημα που προτείνουμε σύμφωνα με σχετική αξιολόγηση επηρεάζει θετικά όλη την διαδικασία πρόβλεψης. Συνοπτικά, μπορούμε να πούμε ότι η συμβολή της παρούσας διατριβής βρίσκεται καταρχήν στο ότι για πρώτη φορά επιχειρείται πρόβλεψη της επιτυχίας των Δράσεων της Ψηφιακής Στρατηγικής στην Ελλάδα και μάλιστα με κριτικές μεθόδους πρόβλεψης, ατομικές και ομαδικές. Η χρήση των Δομημένων Αναλογιών με διαφοροποιημένη μορφή για να ταιριάξει στην παρούσα περίπτωση αλλά και ο συνδυασμός της με άλλες μεθόδους είναι επίσης κάτι που επιχειρείται για πρώτη φορά. Επιπλέον, το διαδικτυακό πληροφοριακό σύστημα για την παραγωγή κριτικών προβλέψεων που υλοποιήσαμε είναι κάτι καινοτόμο όχι μόνο για την Ψηφιακή Στρατηγική αλλά και γενικότερα.